Bạn có bao giờ khao khát trở về thời trung cổ không? Ồ, thời kỳ xa xưa khi mà cuộc sống đơn giản vô cùng. Thật tuyệt khi có ai đó ném cho bạn cái cào và bảo bạn đào khoai tây suốt cả ngày.
Cuộc sống khi ấy có lẽ sẽ tuyệt vời nếu bạn không phải chịu áp lực trước việc quyết định sự nghiệp của mình. Không, bạn sẽ chỉ được bảo: "Anh là một thợ rèn. Cậu là người phục vụ bia. Nàng là một công chúa."
Không có sự mơ hồ nào cả. Bạn chỉ cần cứ tiếp tục công việc đào khoai, và cuộc sống thật dễ dàng.
Có đúng không?
Nhưng khoan. Nếu như bạn không thích đào khoai thì sao nhỉ? Khó đấy, bạn trẻ. Bạn nghĩ mình là ai? Người hát rong à? Không. Bạn có rất ít sự lựa chọn. Nên hãy chấp nhận đi.
Nhưng nó lại không phải là điều bạn muốn, đúng không nào?
Điều bạn muốn là ngừng cảm thấy mơ hồ cho con đường tương lai. Bạn muốn chắc chắn là bạn đang làm điều bạn được sinh ra cho nó và bạn sẽ thành công khi làm nó.
Nếu bạn cảm thấy quá choáng ngợp và không chắc chắn khi bạn nghĩ mình phải tìm ra hết mấy vấn đề đó ngay lập tức, hãy đến với tôi.
Tôi sẽ cho bạn biết tại sao bạn lại thấy mơ hồ, tại sao sự mơ hồ này lại tốt cho bạn và bạn phải làm gì để có được cảm giác hạnh phúc và hứng khởi trong cuộc sống.
Nguồn gốc sự mơ hồ nơi bạn
8 năm trước, cứ mỗi mùa hè tôi lại tụ tập lũ trẻ xếp đồ và cắm trại trên dãy núi Appalachian ở phía Bắc California. Chúng tôi đi sâu vào rừng suốt 22 ngày, mang theo thức ăn và uống nước từ những con lạch nhỏ.
Chúng tôi đi bộ trung bình 4 dặm/ngày, và những học sinh học cách định hướng. Tôi không hướng dẫn chúng, chúng phải tự học lấy cách "đọc thông tin" từ đất, dùng bản đồ và la bàn để không bị lạc.
Dãy Appalachian là một trong những nơi khó định hướng nhất thế giới. Đã có thời kỳ núi còn cao hơn cả dãy Himalayas, nhưng sự phong hóa đã gọt dũa chúng thành những dải đất đẹp đẽ, duyên dáng uốn lượn. Có rất ít nơi có thể leo lên để sử dụng phép đo tam giác, và trong mùa hè, những tán lá sum sê có thể khiến ta thấy không quá một phần mười dặm.
Kết quả là, những dải núi uốn lượn trông y hệt nhau. Và ta cần phải luyện tập để có thể đọc được những sự khác biệt tinh tế của vùng đất này.
Bên cạnh đó, bản đồ mà ta sử dụng mới lắm cũng từ 20 năm trước. Trong 20 năm, một công trình xây dựng có thể bị thay đổi. Đường bộ và đường ray cũng có thể bị đổi hướng. Cho nên bạn không thể tin vào bản đồ.
Cuối cùng, la bàn ta sử dụng để đi với cả trăm học sinh đã trở nên quá tải. Đôi khi la bàn hoạt động không tốt, có khi lại ngừng hoạt động. Ta cũng chẳng thể tin hoàn toàn vào la bàn.
Hãy tưởng tượng cả chục đứa trẻ 14-16 tuổi, chưa đứa nào từng làm một việc như vậy trong đời (chắc tụi trẻ còn chưa động đến cái bản đồ), đi xuyên rừng với khả năng hạn chế để hiểu thế giới quanh chúng, với những bản đồ không chính xác và la bàn có khả năng không hoạt động.
Một lần nữa, tôi không chỉ đường cho chúng. Chúng làm việc cùng nhau và tìm đường sau khi được tôi dạy vài kỹ năng cơ bản.
Nếu chúng mắc lỗi, chúng sẽ bị lạc. Chúng phải học thật nhanh hoặc phải đi bộ thêm 10 dặm đường vì sai lầm chúng mắc phải.
Điều này thật tệ với tôi vì tôi phải đi cùng suốt cả đoạn đường, cho dù tôi biết rõ chúng đã đi lạc.
Tại sao tôi lại để chúng lạc? Nó có ý nghĩa gì không?
Không. Thực ra, nó sẽ có ý nghĩa.
Một kỹ năng quan trọng để định hướng là làm thế nào phát hiện bạn đang lạc, nhận ra bạn ở đâu và làm gì tiếp theo. Nếu tôi giúp đỡ chúng hoặc chúng nghĩ là tôi sẽ giúp, chúng sẽ ngừng suy nghĩ nghiêm túc.
Bằng cách để chúng lạc, tôi dạy chúng nhiều hơn là chỉ cho chúng đường đi nào là đúng.
Bạn có thấy nó tương đồng với mình không?
Hiện giờ bạn cũng đang làm một việc như thế đấy.
Tại sao bạn lại thấy mơ hồ về sự nghiệp của mình?
Bạn đang cố đọc ra phương hướng mập mờ giữa muôn vàn sự nghiệp với sự hiểu biết rất hạn chế.
Mình có nên thi vào trường luật? Điều gì khác biệt giữa luật sư kinh doanh và giải trí với một luật sư biện hộ?
Mình muốn chơi với trẻ nhỏ. Mình nên là một giáo viên, một nhà hoạt động xã hội, bác sĩ nhi hay một người hướng dẫn trại sinh?
Có nên lấy bằng MBA để bắt đầu kinh doanh riêng không?
Tôi đã được huấn luyện, nhưng đâu là nơi tôi dừng chân?
Khi bạn không biết một công việc thực chất ra sao, những thứ khác sẽ lu mờ trước mắt bạn. Nói cách khác, mỗi ngọn núi thì trông y hệt nhau. Vậy bạn phải chọn thế nào?
Hơn thế nữa, bạn cũng có một bản đồ cũ kỹ từ 20 năm trước. Nhiều người được huấn luyện cho những sự nghiệp sẽ trở nên lạc hậu trong 10 năm sau. Nếu bạn học để trở thành thủ thư trong thư viện, hiện giờ có khi bạn đang thấy mình như bị lừa.
Công nghệ đang làm thay đổi lộ trình của tất cả những con đường bộ và đường sắt ta sử dụng hàng thế kỷ. Bạn sẽ ra sao nếu đầu tư học tập và rèn luyện cho một nghề mà có thể sẽ biến mất trong vòng một thập kỷ nữa.
Và bạn có nhớ đến cái la bàn bị lỗi không?
Bạn có biết thời thanh niên chỉ kéo dài đến năm 25 tuối đối với người bình thường? Khi não bạn đang trở nên hoàn thiện về chức năng, đó chính là lúc tuổi trẻ của bạn kết thúc, về mặt sinh học. Trước đó, bộ não vẫn chưa hoàn toàn được trang bị để quản lý rủi ro một cách chiến lược và ra những quyết định có thể đoán trước bằng cách áp dụng kiến thức trong quá khứ vào vấn đề hiện tại.
Điều đó cũng có nghĩa là, trước thời điểm đó, bộ não không phải là một chiếc la bàn tốt.
Bây giờ, khi nào thì hầu hết chúng ta quyết định về sự nghiệp của mình? Khi ta đang ở bậc đại học trong khoảng 19-20 tuổi.
Chúng ta đã tự đặt mình trước áp lực xã hội và tài chính ở tuổi 20 để thúc đẩy sự hướng dẫn từ bên trong để dẫn ta đến một quyết định đưa bản thân đến một điểm dừng mà người ta gọi là số phận.
Nhưng chúng ta thậm chí còn không để chúng quyết định liệu chúng có được uống rượu trong bữa tối không.
Điều này có can hệ gì không? Không.
Nó là điều hiển nhiên khi tôi nói chuyện với bố mẹ về những vụn vặt tuổi 20 mỗi ngày, họ quan tâm một cách sâu sắc rằng đứa trẻ vui vẻ, tài năng của mình có vẻ như đang mất phương hướng. "Chúng ta đã đi sai từ đâu?" Họ hỏi.
Bạn không phải là trường hợp duy nhất nếu như bạn đang ở trong rừng với khả năng hạn chế để phân tích vùng đất đó, cầm theo tấm bản đồ không đáng tin và sử dụng một chiếc la bàn bị lỗi.
Tại sao việc bạn mơ hồ về sự nghiệp của mình lại chẳng có gì là lạ?
Bạn có bao giờ nhìn lại cuộc đời bạn rồi tự hỏi "Làm sao mình đến được đây? Phải chăng đây là nơi mình muốn đến hay chỉ là nơi mình kết thúc?"
Sự hốt hoảng bao trùm lấy bạn khi bạn thấy mình lạc lõng và mơ hồ.
Ôi trời. Tôi đã phạm sai lầm lớn. Sao tôi có thể ngu ngốc đến thế?
Quen chứ?
Đoán xem tôi nói với học sinh những gì khi chúng bị lạc?
Chúc mừng! Con đã làm rất tốt! Điều này thật tuyệt, và bây giờ con đang đứng trước một cơ hội lớn.
Tại sao lạc đường lại là một điều tốt.
Chúc mừng, vì bạn đã có được kinh nghiệm bạn chưa từng có trước đây. Bạn không định khám phá con đường này và phát hiện ra thác nước, nhưng bạn đã làm được. Nếu bạn làm khác đi, bạn sẽ không bao giờ thấy nó. Bạn đã không lãng phí thời gian. Bạn thu được quan điểm và cách làm việc.
Bạn đã làm tốt vì bạn đã phát hiện mình lạc. Nhiều người không bao giờ làm được điều đó. Hoặc giả như họ nhận ra, họ chỉ lờ nó đi, đâm đầu di theo phương hướng sai lầm mãi mãi.
Bạn thật tuyệt vì bạn đã nhận thức được nó VÀO LÚC NÀY. Đó là một kỹ năng. Không ai có thể sử dụng kỹ năng đó tốt như vậy.
Bạn thật tuyệt vì bạn đang suy nghĩ. Bạn thật tuyệt vì đã dũng cảm đủ để thấy sự thật.
Cảm giác mơ hồ không nói rằng bạn đã làm sai. Nó nói với bạn rằng, bạn sắp làm điều gì đó đúng.
Đây là một điều tuyệt vời vì bạn đã có sự luyện tập để nhận ra mình đang ở đâu và bạn muốn tới đâu. Không phải ai cũng có cơ hội này. Không phải vì nó không đến với họ mà họ đã lảng tránh nó.
Học cách làm thế nào để nhận ra bạn ở đâu và quyết định nơi mình muốn đến có thể khiến bạn sợ nếu bạn không thường hay làm nó. Bạn có thể cảm thấy tê liệt và quyết định sai lầm.
Để cảm thấy thành công trong cuộc sống, bạn phải học để trở thành một chuyên gia về nó. Những phụ huynh, cặp vợ chồng, học sinh, học giả, phi công, tổng thống, tổng tư lệnh, nghệ sĩ - muốn thành công đều phải học để nhận ra khi nào họ đang đi lệch đường và quyết định cho một khóa học tiếp theo.
Nhận ra mình đang đi lạc thực sự rất lý thú! Giờ đây bạn sẽ tạo nên một khả năng mới hoàn toàn. Thật là một cơ hội tuyệt vời!
Phải làm gì tiếp theo?
Hiển nhiên, bạn quan tâm đến cuộc đời và sự nghiệp của mình, nếu không bạn đã không mơ hồ đến vậy. Sự mơ hồ chỉ xảy ra khi bạn quan tâm. Khi bạn không quan tâm gì cả, bạn chỉ "Sao cũng được".
"Sao cũng được" không phải là sự mơ hồ.
Nhưng bạn lại bối rối. Vì thế, bạn đã làm được.
Hãy ăn mừng cho bản thân và nạp đầy năng lượng. Cuộc đời bạn đang chứa đầy những khả năng. Bạn có thể làm bất cứ điều gì mình muốn.
Bây giờ, hãy tìm một chuyên gia để tư vấn. Những hoa tiêu tuyệt vời yêu việc chia sẻ hiểu biết của mình. Họ tự hào với những gì mình học được. Và họ hiểu việc định hướng khó khăn đến mức nào.
Hãy nhìn quanh bạn. Bạn có thấy ai có được sự nghiệp mà bạn muốn? Nếu không, hãy thử tìm trên Internet. Hãy tìm ra ai đó.
Hỏi họ làm thế nào để đi được đến đó. Hỏi họ về những gì họ học được trên con đường của mình. Bài học nào quan trọng nhất? Điều gì tạo động lực cho họ? Điều gì khó khăn và dễ dàng? Họ yêu điều gì ở công việc và sứ mệnh của mình? Họ phải đối mặt với những thử thách nào?
Bên cạnh đó, nếu bạn thích nói chuyện với họ và có thể giúp họ nhận ra những thách thức, hãy đề nghị giúp đỡ. Sử dụng tài năng hay kỹ năng mà bạn có (những gì bạn học khi bạn lạc đường) để giúp họ, có thể họ cũng sẽ muốn giúp bạn.
Nếu bạn không thích nói chuyện với người đó, hãy quan sát cho đến khi bạn tìm được ai đó với sự nghiệp cho bạn cảm hứng và bạn muốn tâm sự cùng.
Hãy tìm cho mình một huấn luyện viên. Người này có thể được trả tiền hoặc không. Đó có thể chính là một người đã tạo cảm hứng cho bạn. Dù là ai, họ cần có hiểu biết đối với nơi bạn đang đứng và mong muốn chân thành muốn giúp đỡ bạn mà không có sự phán xét nào.
Danh tính của họ không nên được nói đến trong vấn đề này, đó là lý do cha mẹ không phải là sự lựa chọn tốt. Ngay cả những phụ huynh đáng mến cũng không phải là một huấn luyện viên tốt. Họ có những rào cản vì họ gắn bó với con người quá khứ của bạn. Bạn cần ai đó có thể tập trung vào hiện tại và tương lai.
Khi bạn lạc đường, họ không nên sửa bạn. Bạn cần ai đó quan sát \khi bạn đang nổi điên lên và có niềm tin rằng nỗi đau của sự nhận thức là cần thiết cho việc học của bạn. Họ sẽ giúp bạn, không phải cứu bạn.
Trong lúc lạc lối, nếu bạn có công việc hay đang đi học. Hãy có mặt và trở nên nổi bật. Hãy phát huy sự nhiệt tình và tài năng vào mỗi công việc và sự tương tác. Bạn biết tình hình hiện tại không là mãi mãi. Mọi kinh nghiệm hay kỹ năng bạn có sẽ chỉ khiến bạn trở nên mạnh hơn và vững vàng hơn khi bạn quyết định làm gì tiếp theo.
Tương lai sẽ tươi sáng, bạn biết mà
Được rồi, anh bạn. Tôi đang hứng thú thay cho bạn đấy. Đã đến lúc đi tiếp và dẫn mình đến tương lai. Cuối cùng, dù bạn đi đường nào, bạn vẫn đang tạo dựng cuộc sống của mình. Hãy hưởng thụ nó.
Không gì ảnh hưởng tới cuộc đời bạn nhiều hơn chính bạn. Khi bạn quyết định làm gì, bạn sẽ không ngừng. Không có giấc mơ nào cao hơn chính bạn. Bạn có sự sáng tạo sẽ đẩy bạn và đẩy bạn, và đẩy bạn bùng nổ.
Bạn vừa thức tỉnh và thấy sự thật. Đừng trở lại giấc ngủ nữa. Đừng để bạn hài lòng với ít hơn những gì bạn xứng đáng. Đừng nhầm lẫn sự mơ hồ với sai lầm.
Bạn đang ở chính xác đúng nơi, và đúng lúc để trải nghiệm mọi thứ bạn đang tìm.
Tập trung vào những gì bạn đã học, tập trung vào những gì bạn có thể cho. Tập trung vào những gì bạn làm tốt nhất. Tập trung vào niềm vui của bạn.
Hãy có niềm tin rằng một khi bạn tập trung, bạn sẽ làm được.
Bạn có thể học cách đọc vị trí của mình. Bạn có thể học cách làm việc với một bản đồ không đáng tin cậy. Bạn có thể học cách vượt qua một cái la bàn không chính xác.
Sau cùng thì tôi không thể cứ lạc mãi được đúng không? Đúng vậy đấy. Mọi nhóm tôi hướng dẫn luôn thành công trong việc tìm ra phương hướng.
Và với bạn cũng vậy, nó chẳng là gì so với bạn cả.
Nguồn ảnh bìa: o0o0xmods0o0o từ morguefile.com